Geen Spanje op Eurovisie als Israël meedoet
In dit artikel:
Spanje heeft gedreigd zich terug te trekken uit het Eurovisie Songfestival 2026 tenzij Israël wordt uitgesloten of zich vrijwillig terugtrekt. De voorwaardelijke beslissing kwam er na een stemming tijdens de Raad van Bestuur van RTVE, de Spaanse publieke omroep; een meerderheid steunde het terugtrekken en RTVE-voorzitter José Pablo López diende het voorstel officieel in. De stap volgt op maandenlange politieke druk vanuit de Spaanse regering, die herhaaldelijk kritiek heeft geuit op het geweld in Gaza.
Het nationale voorprogramma Benidorm Fest blijft onverminderd bestaan en bereidt zich voor op zijn vijfde editie in 2026; de maatregel geldt uitsluitend voor de internationale Eurovisie-deelname. Spanje behoort tot de zogenaamde Big Five (samen met Duitsland, Frankrijk, Italië en het VK) — landen die gegarandeerd toegang tot de finale hebben vanwege hun grote financiële bijdrage — waardoor een Spaanse uitsluiting extra gewicht in de schaal legt en de organisatie van het festival economisch zou kunnen treffen.
De oppositiepartij Partido Popular noemt het besluit tegenstrijdig omdat Spanje wel blijft deelnemen aan andere internationale sportevenementen waar Israël aan deelneemt, zoals wereldkampioenschappen voetbal en atletiek. Premier Pedro Sánchez en zijn kabinet hebben echter vanaf oktober 2023 hun toon tegenover Israël aangescherpt; in mei 2024 erkende Spanje officieel de Palestijnse staat en sindsdien is de regering duidelijk kritischer geworden over de humanitaire gevolgen in Gaza.
De Europese omroepunie (UER) heeft toegezegd de verzoeken van Spanje en andere landen in behandeling te nemen en heeft tot december om te beslissen of Israël mag deelnemen aan Eurovisie 2026. Het besluit van de UER blijft voorlopig terughoudend; in 2022 werd Rusland relatief snel uitgesloten na de inval in Oekraïne, maar een vergelijkbare snelle afhandeling lijkt nu minder waarschijnlijk.
De Israëlische publieke omroep Kan zegt dat Israël niet van plan is zich terug te trekken en verzet zich tegen politieke uitsluiting binnen wat zij als een cultureel festival zien. Voorstellen over deelname onder een neutrale vlag zijn informeel besproken maar door Israël afgewezen. De Israëlische regering heeft nog geen officiële reactie gegeven op RTVE’s dreigement.
Spanje’s maatregel kan een kettingreactie uitlokken: meerdere Europese omroepen — onder meer uit Ierland, IJsland, Slovenië en Nederland — hebben al meer kritische geluiden laten horen en in Frankrijk is discussie gaande over deelname. Als meer grote bijdragers zich aansluiten, zou dat Eurovisie 2026 in Oostenrijk aanzienlijk kunnen verstoren.