Kerst in Spanje door de eeuwen heen: geloof, eten en cultuur
In dit artikel:
Tussen de zestiende en achttiende eeuw werd Kerst in Spanje gevormd tot een mengsel van religie, samenkomst en feestelijkheid waarvan veel moderne gebruiken hun wortels hebben. In de zestiende eeuw, onder Karel V en Filips II, stond de katholieke eredienst centraal: kerstavond mis, eenvoudige passiespelen en samen eten band gezinnen en buurten samen en gaf de feesttijd een duidelijke onderbreking van het gewone leven.
De zeventiende eeuw — de Spaanse Gouden Eeuw — maakte van Kerst een uitbundiger cultuurperiode die vaak doorliep tot Driekoningen. Toneel, poëzie en muziek van auteurs als Lope de Vega, Góngora en Quevedo waren prominent; er werden speciale voorstellingen en dichtvoordrachten gegeven en theater bereikte brede lagen van de bevolking. Nieuwe of in populariteit groeiende gebruiken verschenen, zoals het ronde feestbrood dat zou uitgroeien tot de roscón de reyes, en rijkere vlees- en zoete gerechten werden vast onderdeel van het menu.
In de achttiende eeuw veranderde het vieren geleidelijk naar meer orde en hofetiquette, vooral in steden en aan het hof. Koning Carlos III gaf de kerststal een sterkere, meer officiële positie, waardoor uitgewerkte kersttaferelen gemeengoed werden in huizen. Door al die eeuwen heen bleef Kerst een moment van geloof, samen eten en sociaal samenzijn, en veel tradities verspreidden zich via het Spaanse rijk naar overzeese gebieden. De periode toont hoe religieuze rituelen en culturele verbeelding samen een blijvende kerstcultuur hebben gevormd.