Palomares (Almería) bouwt toeristische wijk in radioactieve overstromingszone

zaterdag, 15 november 2025 (13:48) - InSpanje

In dit artikel:

De Andalusische regering (Junta de Andalucía) heeft groen licht gegeven voor een grootschalig toeristisch project bij Palomares (gemeente Cuevas de Almanzora, provincie Almería): een nieuwe wijk met circa 1.600 woningen en een hotel, vlak naast een gebied dat nog als radioactief besmet staat bekend. Die beslissing wekt felle tegenstand van milieuorganisaties zoals Grupo Ecologista Mediterráneo (GEM) en Ecologistas en Acción, die formeel bezwaar hebben aangetekend.

Palomares werd wereldnieuws toen er volgens het artikel in 1996 vier waterstofbommen neerstortten na een luchtvaartramp; de wapens ontploften niet, maar lieten wel radioactieve deeltjes (plutonium en americium) achter in de bodem. Het Spaanse onderzoekscentrum CIEMAT houdt nog altijd een afgebakend, gecontroleerd terrein in de omgeving in stand. Tegen deze achtergrond leidt de nabijheid van de geplande bouwactiviteiten tot bezorgdheid: milieuorganisaties waarschuwen dat graafwerkzaamheden deeltjes opnieuw kunnen verspreiden via wind, water of dieren, en pleiten voor het voorzorgsbeginsel en een bouwstop totdat volledige sanering heeft plaatsgevonden.

De gekozen locatie ligt bovendien deels in een overstromingsgevoelig en ecologisch waardevol kustgebied met duinen en zeldzame flora en fauna. Hoewel de Junta in haar milieuoordeel erkent dat er risico’s zijn, classificeert zij deze als “beheersbaar” mits technische maatregelen worden genomen (zoals duintranslocatie en pompinstallaties voor restwater). Critici wijzen echter op de kwetsbaarheid van dergelijke oplossingen: pompen kunnen falen en de regio kampt al jaren met ernstige waterschaarste — opslagreservoirs in Almería zouden volgens het artikel momenteel rond 7,14% gevuld zijn, de stuwdam van Cuevas zelfs op 5,6%.

Verder zou de ontwikkeling het bestaande huisaanbod in Palomares vrijwel verdubbelen; de huidige bevolking van ongeveer 2.000 inwoners zou door duizenden nieuwkomers worden aangevuld, terwijl het gemeentelijk woningplan slechts een beperkte groei tot 2035 voorziet. Ecologistas en Acción noemt het project daarom ook ruimtelijk en juridisch problematisch. GEM-vertegenwoordiger Fuensanta Alcalá vat de kritiek kernachtig samen: “Je bouwt geen toeristendorp op een plek waar nog altijd nucleaire controle nodig is. Dat is vragen om problemen.”

Ontwikkelaar Bahía de Almanzora S.L. wil een eigen installatie voor regeneratie van afvalwater (ERAR) aanleggen en jaarlijks circa 560.000 m³ hergebruiken, grotendeels voor irrigatie van een nabijgelegen golfbaan; de gemeente verdedigt het plan als kans op economische ontwikkeling en zegt dat het om een beperkt deel van de 16 km kust gaat en dat 80% van haar kustlijn beschermd is. Milieuorganisaties waarschuwen echter dat het project oude fouten herhaalt: onafgemaakte urbanisaties elders in de provincie laten volgens hen zien dat grootschalige plannen kunnen mislukken en langdurige schade veroorzaken. De discussie draait daarmee om milieu- en gezondheidsrisico’s, waterschaarste, ruimtelijke haalbaarheid en de vraag of toeristische omzet het potentiële gevaar rechtvaardigt.