Spaanse arbeidsmarkt staat voor grote uitdaging: Boomers met pensioen, migranten als redmiddel
In dit artikel:
Spanje staat voor een aanzienlijk personeelstekort als gevolg van vergrijzing: volgens een recent rapport van Fundación Adecco zullen tot 2035 ongeveer 5,3 miljoen Spanjaarden met pensioen gaan, terwijl in dezelfde periode maar zo’n 1,8 miljoen jongeren de arbeidsmarkt instromen. Die scheefgroei betekent dat er grofweg voor elke drie vertrekkende werknemers slechts één opvolger beschikbaar komt, wat kan leiden tot een tekort van circa 3,5 miljoen arbeidskrachten.
De onderzoekers noemen migratie als de belangrijkste hefboom om het tekort te dichten. Zij berekenen dat tussen 2026 en 2035 ongeveer 4,5 miljoen migranten naar Spanje zouden kunnen komen; zo’n 80 procent daarvan is van werkende leeftijd en ongeveer 70 procent zoekt actief werk. In 2026 alleen al worden 723.000 nieuwkomers verwacht. Fundación Adecco waarschuwt dat Spanje zich moet voorbereiden op deze toestroom, onder meer door voldoende betaalbare huisvesting en integratiebeleid te realiseren.
De Spaanse regering reageert al beleidsmatig: recent werd de grootste hervorming van de Vreemdelingenwet in dertien jaar goedgekeurd, met als doel legale toegang tot werk te vergemakkelijken en schijnwerk terug te dringen. Belangrijke wijzigingen zijn dat migranten vanaf de eerste werkdag kunnen bijdragen aan de Sociale Zekerheid zonder aparte werkvergunning, en dat de minimale verblijfsduur voor legalisatie is verlaagd van drie naar twee jaar. Duizenden langjarige ongedocumenteerden krijgen zo uitzicht op een legaal bestaan met toegang tot werk, opleiding en gezinshereniging.
Naast migratie wijst het rapport op een onbenut binnenlands potentieel: oudere werknemers (50+) beschikken over waardevolle ervaring, maar hebben vaak moeite de arbeidsmarkt te betreden of te blijven. Flexibele werktijden en stimulering om langer door te werken kunnen een deel van het tekort opvangen. Sectoren die nu al kwetsbaar zijn of het eerst problemen zullen ondervinden, zijn zorg, bouw, landbouw, transport en horeca — gebieden waar vacatures nu al moeilijk vervuld worden.
Spanje deelt de demografische uitdaging met andere Europese landen (Duitsland, Frankrijk, Italië), maar heeft eigen kenmerken zoals een lager geboortecijfer en hoge jeugdwerkloosheid, waardoor migratie, omscholing en betere benutting van oudere werknemers centraal komen te staan in toekomstige arbeidsmarktstrategieën.