Spanje's plan tegen ontvolking gekraakt door Rekenkamer

In dit artikel:

Spanje kampt met krimp, vergrijzing en leegloop van het binnenland; 42,2% van de gemeenten loopt risico op ontvolking, waarmee het land achter Estland, Finland en Letland staat. Om dit te keren lanceerde Madrid in 2019 een nationale strategie tegen de demografische uitdaging, met in 2021 een uitvoeringsprogramma van 130 maatregelen en een geraamd budget van ongeveer 13,4 miljard euro voor 2021–2023.

De Nationale Rekenkamer oordeelt echter recent scherp: het budget is te optimistisch en slecht onderbouwd. Slechts een derde van de middelen is expliciet gericht op regio’s met sterke bevolkingsafname; de rest zijn algemene maatregelen waarvan het effect op het platteland onduidelijk of beperkt is. Cruciale pijlers als betaalbare huisvesting en betere mobiliteit krijgen weinig van het geld toegekend (respectievelijk circa 0,8% en 1,2%), terwijl experts deze juist essentieel achten voor leefbaarheid.

Ook de uitvoering stokt: de verantwoordelijke instantie was onderbezet (van 35 functies zijn er 12 nog onbezette), mist positionering in hogere bestuurslagen en heeft geen centraal registratiesysteem om besteding en resultaten te volgen. Zeventien van de maatregelen zijn al geschrapt en het aangekondigde observatorium voor demografisch onderzoek bestaat nog niet.

Het ministerie zegt verbeteringen door te voeren en werkt met Financiën om demografische effecten beter in begrotingen mee te wegen, maar de Rekenkamer blijft bij zijn conclusie: zonder duidelijke doelen, heldere budgettoewijzing en een sterke uitvoeringsstructuur blijft het plan grotendeels een papieren oplossing.