Sport of statement? Afgelasting La Vuelta door protesten leidt tot felle politieke reacties
In dit artikel:
Zondag 14 september werd de slotetappe van wielerronde La Vuelta in het centrum van Madrid afgelast nadat tienduizenden pro-Palestijnse demonstranten het parcours bezetten. Wat een feestelijke finale had moeten worden veranderde in een chaotisch politiek schouwspel waarin veiligheid, activisme en sport met elkaar botsten. De finish op de Gran Vía ging niet door; het geplande erepodium en de ceremonie werden voor veiligheidsredenen geannuleerd.
Volgens officiële schattingen verzamelde meer dan 100.000 mensen zich uit protest tegen het geweld in Gaza en tegen de deelname van het Israëlische team Israel‑Premier Tech. Hoewel het team later de naam “Israel” van de shirts liet halen, vonden demonstranten dat onvoldoende en spraken zij van sportswashing — het gebruik van sport om het imago van een staat op te poetsen. Op meerdere plekken rukten betogers door afzettingen heen, zetten barricades omver en wierpen objecten, wat in sommige gebieden tot rellen leidde.
De organisatie besloot de koers definitief stil te leggen met nog ongeveer 56 kilometer te rijden, nadat demonstranten het parcours hadden betreden ondanks een politie-inzet van circa 1.900 agenten, inclusief nationale eenheden en bereden politie. Minstens 22 politiemensen en meerdere demonstranten raakten gewond; er zijn enkele arrestaties verricht, maar het totale aantal arrestanten bleef relatief laag gezien de omvang van het protest. Deense renner Jonas Vingegaard werd formeel uitgeroepen tot eindwinnaar van La Vuelta 2025, maar zonder het gebruikelijke slotmoment in hartje Madrid.
De spanning rond de Vuelta was niet nieuw: tijdens eerdere etappes had het peloton al te maken met pro-Palestijnse acties, wat leidde tot het inkorten van routes en toegenomen zorgen over veiligheid en de aanwezigheid van het Israëlische team. In reactie op de afgelasting organiseerden podiumwinnaars Jonas Vingegaard, João Almeida en Tom Pidcock een geïmproviseerde huldiging op het parkeerterrein bij hun hotels: zij klommen op gekoelboxen en poseerden met trofeeën — een breed gedeeld, menselijk beeld te midden van de onrust.
De politieke gevolgen zijn groot en verdeeld. Premier Pedro Sánchez toonde begrip voor het maatschappelijk protest, wat Israël scherp bekritiseerde. Oppositieleider Feijóo beschuldigde Sánchez ervan de situatie uit politieke motieven te hebben uitgelokt, mogelijk om aandacht af te leiden van corruptieschandalen. De politievakbond JUPOL ging zelfs zover om ontslag te eisen van minister van Binnenlandse Zaken Fernando Grande‑Marlaska en premier Sánchez; volgens de bond was de politie-inzet onvoldoende en zouden instructies hebben geleid tot terughoudend optreden dat de veiligheid van agenten in gevaar bracht. De regiopresident van Madrid, Isabel Díaz Ayuso, sprak van ernstige reputatieschade en wil samen met het stadsbestuur juridische stappen onderzoeken.
Internationaal kreeg het voorval ruime aandacht; buitenlandse media benadrukten de politieke lading en stelden vragen bij de veiligheid van grootschalige sportevenementen in Spanje. Organisatoren waarschuwen dat dergelijke incidenten ook de geplande Tourstart in Barcelona (2026) en andere topsportevenementen kunnen beïnvloeden.
Kortom: La Vuelta’s slotetappe belandde in het brandpunt van geopolitieke spanningen. De gebeurtenis laat niet alleen sportieve teleurstelling achter, maar roept ook urgente vragen op over openbare orde, de rol van sport in politieke conflicten en de toekomst van internationale sportevenementen in een gepolariseerd klimaat.